Archief van de Ancienne Belgique
De Ancienne Belgique (AB) in Brussel is een van de grote culturele instellingen van de Vlaamse Gemeenschap in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Sinds 1931 was de Ancienne Belgique bekend als amusementstheater, maar in het begin van de jaren 1970 volgde een faillissement. In 1978 werd het gebouw aangekocht door de Vlaamse Gemeenschap. De bedoeling was om de Brusselse Vlamingen een ontmoetingsplek voor ontspanning en cultuur te bieden. In 1979 werd de vzw Tijdelijke Werkgemeenschap Ancienne Belgique opgericht, die het beheer van het gebouw toevertrouwd kreeg. De vzw stond eveneens in voor de programmatie. Andere Brusselse cultuurhuizen hadden reeds een duidelijk profiel. De AB had met directeur Ivo Goris nog mogelijkheden om vele genres te ontdekken en uit te werken.
Technical metadata
Archive number
BE AMVB 196
Date
1979 - 2006
Name archive maker
Ancienne Belgique
Related material
Dimensions
30m en zeer uitgebreide affichecollectie
Archive history
Daarnaast is er nog het archief van Jari Demeulemeester. Vanaf het ontstaan van de AB was hij betrokken en had op dat moment zijn pluimen binnen de artistieke en socio-culturele sector in Brussel reeds verdiend (Mallemunt, Kaaitheaterfestival…). Van 1981 tot 1985 was hij artistiek leider in de AB. In 1989 werd hij als Algemeen Directeur aangesteld tot aan zijn pensioen in 2011. Omwille van zijn betekenis en inbreng in het verhaal van de Vlamingen in Brussel, werd zijn bestand eveneens uit het geheel van het archief van de AB gelicht. Zie BE AMVB 227.
De inventarisatie werd door Barbara Verbruggen gedeeltelijk afgerond in 2010. Van het enorme bestand dient de affichecollectie en de foto's nog verder te worden ontsloten, evenals als de demo’s op audiocasette of cd.
De verschillende archiefvormers doorheen de jaren zijn: van 1979 tot en met 1980 de vzw Tijdelijke Werkgemeenschap Ancienne Belgique, van 1981 tot juni 1985 de vzw Trefcentra Brussel, gevolgd door de vzw Ancienne Belgique. Deze drie vzw’s waren altijd belast met het beheer van de AB. De vzw Lunatheater werd opgericht in 1993 door de Ancienne Belgique en het Kaaitheater naar aanleiding van een tijdelijk gebruik van het Lunatheater. Het archief van deze rechtspersoon staat volledige los van de totale werking van de AB of het Kaaitheater en wordt dan ook als aparte archiefeenheid gezien. Zie BE AMVB 229.
De voorbereiding van de overdracht gebeurde binnenshuis. Alles werd op twee plaatsen door het personeel gecentraliseerd. In 2007 werd het archief van de Ancienne Belgique overgedragen. Bij de overdracht was niet alles systematisch opgeborgen. Bij aankomst in het AMVB werd het een eerste maal geschoond: nl. het verwijderden van klasseermappen en schadelijke plastic materialen. Vervolgens werden de archiefstukken in dozen tijdelijk in het depot geplaatst. Dankzij een stagiaire van de ManaMa Archivistiek kon het archief vrij snel worden ontsloten.
Het archief betreft de bestaansjaren van de Ancienne Belgique als instelling van de Vlaamse Gemeenschap vanaf 1979. Uitzondering hierop zijn stukken die enerzijds bij de ingebruikneming zijn gevonden, anderzijds aan AB-personeel werden overgedragen en ook met documentatie werden aangevuld. Dit oudere gedeelte blijf onder dit bestand berusten. De complexiteit van de verschillende beheersorganen doorheen de jaren bepaalt ook het aantal archiefvormers binnen dit geheel. Met uitzondering van de vzw Lunatheater vormen de verschillende vzw’s onder de grote archiefvormer AB één geheel. Stukken betreffende de vzw Lunatheater vormen een apart bestand. Eveneens de stukken die vreemd zijn aan het archief komen onder aparte bestanden.
In februari 2004 bracht het AMVB een bezoek aan de AB. Het 25-jarige bestaan van de organisatie was een aanleiding om een tentoonstelling op te zetten. Daarbij botste de instelling ook op het statische archief dat niet in ideale omstandigheden werd bewaard. Het semi-dynamisch archief berustte op dat moment nog grotendeels in de kantoorruimten. De verschillende verbouwingen doorheen de jaren hebben uiteraard ook hun invloed gehad op de archiefbewaring. De AB was zich er alleszins van bewust dat het archief een zeer belangrijk stuk geschiedenis voor de populaire muzieksector herbergt, maar ook voor de Vlamingen in Brussel. Met de keuze om het archief over te dragen, was men ook vrij zeker van de ontsluiting van het erfgoed.
Contents
De Ancienne Belgique is een van de grote muziekhuizen in België met internationale faam. Het is ook het eerste muziekhuis dat zijn archief heeft overgedragen aan een externe archiefinstelling. Het bestaat uit een zeer heterogeen arsenaal van bescheiden. Enerzijds zijn er de stukken van algemene aard gaande van notulen tot jaarverslagen, van algemene briefwisseling tot stukken betreffende de oprichting, anderzijds zijn er de meer specifieke bescheiden die betrekking hebben op de concertpraktijk. Helaas zijn niet alle bestanden volledig. Toch biedt het archief een enorme rijkdom aan visies betreffende populaire muziekcultuur in Vlaanderen. Ook het documentatiegedeelte is zeer uitgebreid en beperkt zich niet tot wat er muzikaal gezien in de AB gebeurde, maar beslaat een ruimer veld dat betrekking heeft op de muzieksector (ook klassieke muziek) en op Brussel. Voor meer details wordt verwezen naar de inventaris.
